Artwork of the week #10: Daan van Golden – Lozenge

Daan van Golden wordt het mysterie van de Nederlandse schilderkunst genoemd, dit doordat hij maar ongeveer drie schilderijen per jaar maakt en heel weinig exposeert.

In de jaren ’60 schilderde hij wilde expressieve schilderijen, maar kwam er achter, zoals vele kunstenaars in die tijd, dat alles al een keer gedaan en gemaakt was. Van Golden zocht hier een oplossing voor en vertrok naar Tokio en alles veranderde. De spirituele cultuur van Japan raakte hem en veranderde zijn denken en daarmee zijn schilderstijl.

Hij ging schilderijen maken van alledaagse dingen, dingen die al bestonden. Hij dacht als alles al gemaakt is dan kan ik niets meer toevoegen, dus schilderde hij de voorwerpen zo precies mogelijk na, met alle foutjes en kreukjes die daar in zaten. Zo schilderde hij bijvoorbeeld zakdoekjes, kranten, stukken behang en verpakkingspapier. Het werden abstract ogende schilderijen maar het waren eigenlijk precieze representaties van de werkelijkheid. Het ging over concentratie en aandachtig kijken naar de wereld om hem heen, details vinden die andere makkelijk over het hoofd zien. Na dit een aantal jaar gedaan te hebben was hij het schilderen zat, hij wist niet meer hoe hij ermee verder moest en stopte ongeveer tien jaar met schilderen.

In de jaren ’80 kwam hij langzaam weer terug als kunstschilder, hij had weer wat gevonden om te kunnen schilderen. Hij ging zijn beelden halen bij andere bekende kunstenaars. Hij ging op zoek in andere kunstwerken en vond kleine details en vormen die de kunstenaars nooit zelf bedacht hadden. In bijvoorbeeld de dripping schilderijen van Pollock vond hij vormen die een figuratieve voorstelling leken te zijn, dit had Pollock natuurlijk nooit zo bedacht. Dit maakt de werkwijze van Van Golden zo interessant, hij vindt details in de dingen die anderen ontgaan.

Wat ik zo bijzonder vind aan Daan van Golden is zijn monniken manier van werken, maanden bezig zijn met het schilderen van een in eerste instantie oninteressante zakdoek. Het lijkt een soort meditatief proces waarbij hij probeert alle lijnen te doorgronden. In zijn meer recentere serie schilderijen, waarin hij alleen maar silhouetten van de afbeelding schilderde (voornamelijk bestaande beeldhouwwerken van beroemde kunstenaars) waardoor het lijkt alsof het eruit gesneden is. Na goed kijken zie je, wat eerst een totaal plat vlak lijkt te zijn, minuscule kwaststreekjes. Dit is het mooie aan Van Golden’s schilderijen, dat je de tijd moet nemen om goed te kijken. Zoals Jasper Krabbé heeft gezegd: ‘Je moet goed traag kijken, zodat je elk detail in de wereld daarna op waarde kunt schatten.’

Daan van Golden – Lozenge, 190 x 170 cm, 1992