Artwork of the week #8: Jean-Michel Basquiat – Third Eye

Deze week is het Jean-Michel Baquiat, mede doordat twee dagen geleden op 12 augustus zijn sterfdag was. De van oorsprong obscure graffitikunstenaar, van Haïtiaanse en Puerto-Ricaanse afkomst, Jean-Michel Basquiat maakte faam in de jaren tachtig in New York met zijn explosieve schilderijen, vol kleur, energie en expressie. Hij is op heel jonge leeftijd (1960-1988) door een overdosis aan zijn einde gekomen.

 Hij werd groot gemaakt door niemand minder dan Andy Warhol. Basquiat had Warhol zien zitten in een restaurant en ging naar binnen, daar overviel hij Warhol met een stapel samples, kleine tekeningen. Andy was hier erg van onder de indruk en heeft hem later uitgenodigd bij hem op zijn atelier. Deze werden vrienden en hebben jaren samen gewerkt. Het grappige is dat ze eigenlijk twee tegenpolen waren. Warhol die van glitter en glamour hield, altijd in de spotlights wilde staan en werkte vanuit een strak stramien met weinig tot geen expressie en emotie in het werk tegenover Basquiat, de verlegen jongen die de aandacht en beroemdheid niet goed aankon en die juist wel werkte vanuit de expressie en emoties.

Basquiat was in die tijd verslaafd geraakt aan heroïne en werd steeds depressiever. Nadat Andy Warhol overleed op 22 februari 1987 isoleerde Basquiat zich van de buiten wereld en zijn verslaving ging van kwaad tot erger. Ondanks een poging tot afkicken overleed hij op 12 augustus 1988 aan een overdosis, hij is 27 jaar geworden.

 Ondank zijn korte leven heeft hij een geweldig oeuvre achter gelaten, mede door zijn manier van werken maar ook doordat hij financieel gesteund werd door Warhol en daardoor zich kon focussen op het maken van kunst. Hij was echt een kind van zijn tijd, kwam van de straat en was zich bewust van de vluchtigheid waarin hij leefde. Hij zat in de hiphop cultuur en was een van de eerste graffiti kunstenaars.

 De keuze om dit werk te laten zien is omdat het een samenwerking is tussen hem en Andy Warhol. Ik vind dit schilderij zo overweldigend, prachtig intens rode achtergrond met daar op een typisch Basquiat schildering. Dankzij de invloed van Warhole is dit schilderij rustiger en helderder dan de meeste schilderijen van Basquiat, hierdoor komen de kleuren goed tot hun recht. De gele en zwarte lijnen die contrasteren met dat rood geven het een immense kracht. De kracht van een Basquiat schilderij ligt vaak in de samenwerking tussen beeld en taal, het verhalende karakter. Het heeft altijd te maken met een soort kritiek die hij heeft op de wereld waarin in hij leeft en dat alles met een goed gevoel voor humor.

Veel te vroeg gestorven, hij heeft ons achter gelaten met het verlangen naar meer, maar er is niet meer en miscchien is dat dan ook wel genoeg. Basquiat blijf voor mij in ieder geval een grote inspiratie.

Jean-Michel Baquiat & Andy Warhole – Third Eye, 203 x 326 cm, 1985